Argentinië heeft een van de grootste joodse gemeenschappen ter wereld. Tegenwoordig wonen er ongeveer 180.000 joden in Argentinië, dat waren er nog 310.000 in de jaren 60. Joodse immigranten kwamen voor het eerst aan in Argentinië met de oprichting van het nieuwe continent en bleven sindsdien emigreren naar het land. De overgrote meerderheid van de joden die naar Argentinië kwamen, zijn Ashkenazi, afkomstig uit Midden- en Oost-Europa. Argentijnse joden bekleedden historisch belangrijke posities in het bedrijfsleven, de politiek,  professionele beroepen en de kunsteninstellingen. De enige beroepen waar joden afwezig zijn, zijn de hogere rangen van het leger en de rechterlijke macht.

Joodse immigratie naar Argentinië vond plaats in drie grote golven: Fase 1 - ontdekking van Amerika viel samen met de verdrijving van joden uit Spanje; Fase 2 - Drie eeuwen later bracht het liberale immigratiebeleid van een pas onafhankelijk Argentinië (1810) veel Franse joden; en tot slot, Fase 3 - een heropleving van antisemitisme in Oost-Europa aan het einde van de negentiende eeuw zorgde voor een toestroom van immigranten uit die regio. Verslagen van antisemitisme waren zeldzaam in Argentinië vóór de Eerste Wereldoorlog, maar de Russische revolutie van 1918 leidde tot aanvallen op de recente Joods-Russische immigranten in Argentinië. Tijdens een algemene staking in 1919 werden veel Joden in Buenos Aires beroofd, geslagen of werden hun eigendommen verbrand.

In de negentiende en twintigste eeuw spraken veel joden in Argentinië jiddisch, bouwden scholen en synagogen en werden gaucho's of cowboys. Ze vormden onder meer nederzettingen als "Moisesville" en "Claraville". Een film over dat onderwerp getiteld "The Jewish Gauchos" (1975) werd gemaakt door de dochter van de populaire Argentijns-Joodse schrijver Alberto Gerchunof. Tegenwoordig worden de koloniën praktisch verlaten door joodse inwoners, omdat de meeste afstammelingen van de oorspronkelijke joodse kolonisten naar de grote steden zijn verhuisd.

Het educatieve en culturele leven van de joden in Argentinië is rijk geweest. Ooit waren er in het hele land ongeveer 70 joodse scholen. Deze instellingen boden hun studenten zowel een voortreffelijke wereldse als een uitzonderlijke joodse opleiding. Veel van de studenten konden vloeiend Hebreeuws spreken en studeerden een semester of een jaar in Israël.

Helaas veranderde de relatief tolerante houding van het land ten opzichte van de joodse bevolking in de jaren zeventig. Tijdens de 'vuile oorlog' doodden militaire junta's duizenden linksen, communisten en joden. Destijds verklaarde de militaire regering dat ze het land aan het zuiveren waren om er een christelijk land van te maken, vrij van corruptie en vrij van dissidenten. De wrede methoden die ze gebruikten, waren om iedereen te arresteren en vervolgens te martelen van wie ze dachten dat ze misschien tegen hun ideeën waren. Veel mensen zijn verdwenen (naar schatting wel 30.000 inclusief zo'n 2.000 joden) van wie de lichamen nooit zijn gevonden.

In 1983 werd Raul Alfonsin met sterke steun van de joodse gemeenschap tot president gekozen. Later benoemde hij veel joden in hoge posities binnen de nieuwe regering. In het laatste jaar van zijn regering heeft het Argentijnse parlement een wet aangenomen die racisme en antisemitisme verbiedt. Toen Carlos Menem, een moslim, in 1989 president werd (hij moest zich eerst tot het katholicisme bekeren), bezocht hij Israël en bood hij aan om te bemiddelen bij het Arabisch-Israëlische vredesproces en gaf hij opdracht tot een onderzoek naar de rol van Argentinië als toevluchtsoord voor nazi-oorlogsmisdadigers.

Ondanks dergelijke inspanningen om Joden op te nemen in de Argentijnse samenleving en politiek werd de Israëlische ambassade op 17 maart 1992 het doel van een aanslag, waarbij 22 mensen omkwamen. Een deel van de muur van het oorspronkelijke gebouw is bewaard gebleven ter nagedachtenis van de aanslag en 22 lindebomen herdenken de 22 slachtoffers. Twee jaar later op 18 juli 1994 werd het hoofdkwartier van de Joodse gemeenschap in Buenos Aires ook het doel van een aanslag, waarbij 85 mensen omkwamen en nog eens 200 anderen gewond raakten. Lokale politieagenten werden ervan verdacht samen te werken met Iraanse militanten bij de aanval. Niemand werd schuldig bevonden aan de vreselijke misdaden (de regering vermeed passend onderzoek) en gerechtigheid heeft nog niet de overhand gehad. Een burgerinitiatief, Memoria Activa, werd gevormd om een verder onderzoek in te stellen.

HEDEN
De Argentijnse joodse gemeenschap is sinds de financiële crisis van 2001 in verval geraakt. De crisis bracht armoede onder veel middenklasse professionals, een groep waartoe veel Argentijnse joden behoorden. Na de crisis ontdekten veel joodse families dat de kosten om naar joodse scholen te gaan te zwaar werden belast en een aantal scholen moest sluiten. De Joodse gemeenschap ervaart ook een daling in aantal doordat duizenden mensen naar Israël verhuizen, een van de weinige landen die immigratie aan buitenlanders toestaan. Veel Argentijnen willen hun land verlaten vanwege de financiële ontberingen die het land doormaakt, maar velen hebben niet de middelen om naar elders te vertrekken en zich te vestigen. Israël helpt Argentijnse Joden bij het verlaten van Argentinië door de fondsen te verstrekken voor vertrek en een aantal subsidies bij aankomst in Israël.

Er wordt beweerd dat er per joodse inwoners meer joodse organisaties zijn in Buenos Aires dan in welke andere stad ter wereld dan ook. Argentijnse joden hebben één belangrijke politieke organisatie, de Delegacion de Asociaciones Israelitas Argentinas (DAIA) die in 1939 werd opgericht om de Joodse rechten te beschermen. Een andere centrale organisatie is de AMIA, die de joden van Asjkenazi voorziet in gezondheids- en menselijke behoeften.

BEZIENSWAARDIGHEDEN

PLAZA DE LA MEMORIA-EMBAJADA DE ISRAEL

Monument ter nagedachtenis van de slachtoffer van de aanslag op 17 maart 1992.

 

 

 

 

Arroyo 916 (Retiro)

SINAGOGA DE LA CONGREGACIÓN ISRAELITA ARGENTINA

De bouw van de oudste synagoge van de stad begon in 1897 en werd in 1932 verbouwd vanwege de groei van de joodse gemeenschap. De bouw is in de Romeins-Byzantijnse stijl en biedt plaats aan 1000 bezoekers. Naast de synagoge bevindt zich het Joods Museum van Buenos Aires, dat het verhaal vertelt van de joodse immigratie naar Argentinië, de oprichting van de joodse koloniën en het begin van de gemeenschap in Buenos Aires.

Libertad 769 (San Nicolás)

MUSEO DEL HOLOCAUSTO

Het museum ter nagedachtenis aan de holocaust. Het museum toont de gruwelen van de holocaust en geeft ook cursussen om mensen bewust te maken van discriminatie.

 

 

Montevideo 919 (San Nicolás)

GRAN TEMPLO DE PASO

De Gran Templo de Paso is een van de oudste synagoge in Argentinië en werd ingewijd in 1929. 

 

 

Paso 423 (Balvanera)

CENTRO ANA FRANK

Dit educatieve centrum werd in 2009 geopend ter herdenking van de tachtigste verjaardag van de geboorte van Anne Frank en maakt deel uit van de Nederlandse organisatie die het Anne Frankhuis in Amsterdam beheert.

 

Superi 2467 (Coghlan)

MONUMENTO A ANA FRANK

Vlakbij de Puente de la Mujer staat een standbeeld van Anne Frank (Ana Frank). Het is onthuld in 2014 en is een replica van het standbeeld in Amsterdam gemaakt door de Rotterdamse kunstenares Jet Schepp.

Olga Cossettini 747 (Puerto Madero)